Tworzenie i analiza umów inwestycyjnych

• tworzeniem umów inwestycyjnych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb konkretnego startupu;
• analizą oraz opiniowaniem projektów umów inwestycyjnych oraz umów już podpisanych;
• reprezentacją w toku negocjacji nad postanowieniami umów inwestycyjnych.

Umowa inwestycyjna, choć nie została wprost uregulowana przez żaden przepis prawa, jest jedną z istotniejszych umów dla funkcjonowania startupów. To dzięki tym umowom zawiązuje się relacja pomiędzy inwestorem, a założycielami startupu, umożliwiająca dalszy rozwój przedsięwzięcia. Umowa inwestycyjna określa prawa i obowiązki obu stron. W tego rodzaju umowie powinny zostać opisane takie kwestie, jak na przykład:

• zasady i termin na przekazanie kwoty inwestycji startupowi;
• dopuszczalny sposób wykorzystania inwestycji przez startup;
• wpływ inwestora na funkcjonowanie startupu;
• decyzje w startupie, na jakie inwestor będzie miał wpływ;
• warunki, na jakich inwestor bądź założyciele startupu będą mogli wycofać się z inwestycji.

W najczęściej występujących przypadkach startup, który otrzymuje środki w ramach umowy inwestycyjnej funkcjonuje w formie spółki kapitałowej. W praktyce jedną z najbardziej kluczowych kwestii, która powinna zostać bardzo dokładnie opisana w umowie inwestycyjnej jest ustrój spółki i zasady jej funkcjonowania po dokapitalizowaniu. W trakcie ustalania tych zasad ścierają się dwa odrębne interesy: interes założycieli, którzy chcą kontrolować spółkę i w dalszym ciągu ją rozwijać oraz interes inwestora, który chce mieć wpływ na to, w jaki sposób wykorzystane zostaną jego pieniądze. Dobre ustalenie relacji w spółce między założycielami a inwestorem jest jedną z podstaw pomyślnej realizacji inwestycji. Częstą praktyką rozwiązania takich konfliktów jest to, by większość w zarządzie spółki stanowili jej założyciele – tak by zachowali oni wpływ na bieżące funkcjonowanie spółki. W takich przypadkach, dla zachowania równowagi, podejmowanie najbardziej kluczowych decyzji często zostaje uzależnione od zgody rady nadzorczej lub zgromadzenia właścicieli, z takim ukształtowaniem umowy, aby decyzja ta nie mogła zostać podjęta bez zgody inwestora.

Inną istotną kwestią są zasady dotyczące podziału udziałów lub akcji w startupie pomiędzy inwestorem a założycielami. Umowa inwestycyjna często przyznaje także indywidualne uprawnienia związane z konkretnymi udziałami lub akcjami – tak by dysponował nimi bądź inwestor, bądź założyciele. Takim indywidualnym uprawnieniem może być na przykład prawo do powołania członka zarządu lub rady nadzorczej spółki.

Umowy inwestycyjne często zawierają także klauzule:

• ograniczające możliwość sprzedaży udziałów lub akcji w określonym czasie (tzw. klauzule lock-up);
• wyłączające prawo do podwyższenia kapitału zakładowego – tak by posiadane udziały lub akcje nie straciły na znaczeniu (klauzula antyrozwodnieniowa, anti dilution);
• umożliwiające przyłączenie się do sprzedaży udziałów przez innego wspólnika (klauzula tag along);
• umożliwiające przymuszenie pozostałych wspólników do przyłączenia się do planowanej przez Ciebie sprzedaży (klauzula drag along).